فرهنگ آپارتمان نشینی و روابط همسایگی در ترکیه

ساختار اجتماعی مبتنی بر اقتصاد كشاورزی كه از امپراتوری عثمانی به جمهوری منتقل شده بود، بیشتر در مناطق روستایی زندگی می كرد. با این حال، مکانیزه کردن سیاست های اقتصادی و اجتماعی در کشاورزی در دهه 50 و به ویژه با برنامه مارشال 1948 و با افزایش تعداد تراکتورها، باعث مهاجرت میلیون ها نفر به شهرها از مناطق روستایی شد و تغییرات ساختاری در فعالیت های کشاورزی تجربه شد. از آنجا که این محله با روند شتاب بخش شهرنشینی با شروع از دهه 1950، بعد جدیدی بدست آورد، فرهنگ آپارتمان نیشینی به مرکز زندگی روزمره تبدیل شد. با این حال، ترکیه نیز که به موازات صنعتی شدن و همچنین جنبش شهرنشینی در کشورهای غربی حرکت می کرد، با مهاجرت در تپه های اطراف این شهر را رو به رو شد. در محله های خالی از سکنه بسیاری از شهرها، به ویژه در شهرهای بزرگی مانند استانبول، هر یک از این محله ها فرهنگ خود را به ارمغان آورده، در حالی که روابط نزدیک همسایگی حفظ می شود، این روابط با پروژه های تحول شهری اخیراً شروع به تضعیف کرده است. در اینجا آنچه باید در مورد فرهنگ آپارتمان نشینی و روابط همسایگی در ترکیه بدانید را بیابید...

روابط همسایگی در جامعه ترکیه

می توان مفهوم همسایگی را در جامعه ما از طریق ضرب المثلهایی تعریف کرد که ماهیت و اهمیت محله را توصیف می کند. عبارت متداول "خانه نخر، همسایه بخر" بر اهمیت روابط همسایگی ناشی از نزدیکی مکانی پس از خرید خانه به جای کیفیت خانه تأکید می کند. کلمه دیگر "رسد روزی که همسایه محتاج خاکستر همسایه شود" با تأکید بر اینکه انسان نمی تواند از نظر طبیعت خودکفا شود، بر اهمیت روابط همسایگی و اجتماعی تأکید می کند، بنابراین می تواند با برقراری روابط با افراد دیگر، خود و نیازهای خود را برآورده سازد. همچنین می توان روابط محله را از طریق اصطلاحات تعریف کرد. مثلا؛ اصطلاح "به خاطر همسایگان" به این معنی است که باید در روابط همسایگان سطح خاصی از احترام حفظ شود. رفتن مکرر به مکانی که هیچ رابطه فامیلی یا دوستی نزدیک ندارید با این عبارت مرسوم در ایران تعریف شده است: "خونه همسایه رو هم کردین کاروانسرا" که نشان می دهد همسایگان اغلب افرادی هستند که مدام به خانه آنها می روند.

همسایگی و کمک به یکدیگر

مشخص است که همکاری در جامعه ترکیه یک عنصر مهم در روابط همسایگی است. اینگونه مراسم مانند "اگر در همسایگی بیمار وجود دارد کمک کنید، پختن سوپ در صورت تنها بودن همسایه یا اطلاع رسانی به خویشاوندان بیمار"، "تهیه و ارائه موارد لازم در صورت دعوت عروسی" و "کمک وسوگواری در هنگام مرگ و میر و تدفین جنازه" بخشی از مفهوم محله محسوب می شود. آیین هایی از قبیل شرکت نکردن در شایعات همسایه و جلوگیری از شایعات، شریک کردن غذای معطر با همسایگان که امکان دارد بوی آن به مشام شان برسد، در زمینه اخلاقی قابل ارزیابی است. علاوه بر این، آیین هایی در زمینه اعتماد و حفظ حریم خصوصی، مانند سپردن کلید خانه یا سپردن کودک در شرایط اضطراری به همسایه، نقش مهمی در روابط همسایگی ایفا می کنند. در حالی که روابط محله که به صمیمیت، اعتماد و همبستگی مشهور هستند، هنگام مهاجرت از مناطق روستایی به مناطق شهری و با زندگی آپارتمانی تضعیف شده است، دیده می شود کسانی که در مکان های قبلی خود در شهرها در همان مکان مشترک زندگی می کنند سعی می کنند این امر را در همان محله و آپارتمانی که به آن مهاجرت می کنند حفظ کنند.

تضعیف در  روابط فرهنگ  آپارتمان نشینی

با روند مسکن و تحولات اجتماعی، مشاهده می شود که آیین های جدیدی در روابط همسایگی افزوده می شود. علاوه بر آداب و رسوم مورد نیاز نزدیکی مکانی و همزیستی، مانند شرکت در جلسات و هزینه های آپارتمان، پیروی از قوانین مدیریت آپارتمان، قوانینی نیز وجود دارد که در نتیجه اجتماعی بودن از جمله پرهیز از رفتارهای مزاحمت آمیز برای سایر افراد ساکن در اپارتمان به میان آمده اند. اما امروزه زندگی در آپارتمان ها افراد را به ابعادی دیگر سوق می دهد و باعث می شود مردم به جای روابط اولیه روابط ثانویه را ترجیح دهند. این وضعیت تأثیر منفی در روابط مردم و همسایگان دارد و پیوندهای همسایه را تضعیف می کند. علاوه بر این، مسئولیت مشترک زندگی آپارتمانی و الزام به اشتراک گذاری فضای مشارکت برای اشتراک در هزینه های آپارتمان، سر و صدا و سایر عوامل منجر به مشکلات مختلف می شود. این مشکلات روابط همسایگی را تضعیف می کند. این واقعیت که فرهنگ زندگی در کنار هم تقریباً وجود ندارد می تواند مشکلاتی در زندگی آپارتمان ایجاد کند. به جز سلام، بسیاری از افراد همسایه خود را نمی شناسند و هیچ اطلاعاتی در مورد یکدیگر ندارند.

همسایگی در شهرهای امروز

همسایگی بسته به نزدیکی مکانی که از جامعه به جامعه دیگر متفاوت است و گاه مهمتر از بستگان است، می تواند نوعی روابط اجتماعی با ابعاد اجتماعی روانشناختی و فرهنگی مانند اخلاق، اعتماد، حفظ حریم شخصی، همبستگی محسوب شود. مشاهده می شود که سه نوع روابط همسایگی با تمایز از یکدیگر وجود دارد:

اولین نوع روابط همسایگی: این یک رابطه کمرنگ اما طولانی مدت در روابط مدرن است که همسایگان به صورت فردی و خانوادگی با یکدیگر ملاقات می کنند و در آنجا روابط صمیمی، گرم و رفت و آمد غیر عمد تجربه می شود. در این نوع، همبستگی و همکاری در سطح بسیار بالایی قرار دارند. مثلا؛ مواد غذایی مانند رشته، ترشی و رب گوجه فرنگی با کمک همسایگان در خانه یا باغ تهیه می شوند. چنین روابط همسایگی بیشتر در مناطق دور از شهرهای نسبتاً بزرگ و شهر هایی که اقشار کم درآمد زندگی می کنند دیده می شود.

دومین نوع روابط همسایگی: این رابطه عمدتاً همبستگی است و مبتنی بر دوستی است. در این نوع روابط محله، همسایگان متشکل از افرادی هستند که در فعالیت های خارج از خانه با هم شرکت می کنند و از آن لذت می برند و در کنار هم زندگی می کنند. به عبارت دیگر، همسایگی یک رابطه مبتنی بر فضا و دوستی است. اجمالا سطح اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی اساس رابطه را تشکیل می دهد. در حالی که روابط همسایگی نوع دوم غالباً در گروه های با درآمد پایین و متوسط در مناطق نسبتاً کمتر توسعه یافته ترکیه مشاهده می شود، تغییر مثبت در شرایط اقتصادی - اجتماعی منجر به تضعیف روابط همسایگی می شود.

سومین نوع روابط همسایگی: نوعی رابطه ای سرد و دور که در شهرهای بزرگ مانند استانبول رواج دارد. همبستگی و همکاری مادی و اخلاقی در پایین ترین سطح اتفاق می افتد. اگرچه ساکنان آپارتمان با یکدیگر سلام و گفتگو می کنند، اما تا حد امکان از ملاقات با همسایگان خودداری می کنند. در این نوع محله، انتظار فرد از همسایگان شامل شریک کردن زندگی خصوصی، جلوگیری از مداخله با یکدیگر در زندگی مشترک در آپارتمان و ایجاد بی احترامی نیست. به همین دلیل، تحسین برانگیزترین همسایه، همسایه ایست که بی صدا ،درون گرا و مداخله پذیر نباشد مورد احترام میباشد. در شلوغی و مشغله های زندگی روزمره، از آنجا که خانه به محلی برای استراحت و سپری کردن وقت با خانواده تبدیل می شود، در صورت عدم اعتماد به برخی از منافع، دیدار با همسایگان ضروری نیست. نوع سوم روابط همسایگی بیشتر در مناطقی که گروه های با درآمد متوسط ​​و بالا زندگی می کنند، یافت می شود. این یک واقعیت شناخته شده است که به دلیل افزایش سطح آموزش و فرهنگ و تغییر در شرایط اقتصادی و اجتماعی، چنین روابط محله ای در حال افزایش می باشد.