Türk Kültürü Hakkında Bilmeniz Gereken 10 Şey
Türkiye tarihi geçmişi, çevresiyle harmanlanan zengin kültürü ve gelenekleriyle her yıl dünyadan milyonlarca turisti ülkesine çekiyor. Turistlerin yanı sıra çok sayıda insan da Türkiye’ye çeşitli sebeplerle yaşamak ya da çalışmak için geliyor. İşte Türkiye'de bulunduğunuz süre içinde mutlaka karşılaşacağınız Türk Kültürü Hakkında Bilmeniz gereken 10 şey…
1. Kahvaltı Kültürü
Kahvaltı dünyanın her ülkesinde yapılır ama Türk kahvaltısına uyan bir kahvaltı bulmak oldukça zordur. Aslında, “kahvaltı” kelimesi kahve ve altı kelimelerinin bir birleşimidir. Türk kahvesi tadı yoğun olduğu için, aç karnına içilmez, önce bir şeyler yemelisiniz.
Bu nedenle “kahvaltı” kelimesi “kahve öncesi” anlamındadır. Dünya ülkelerinin çoğunda kahvaltı güne başlamak için rutin bir zorunluluk olarak görülürken Türkiye'de kahvaltı aile ve arkadaşları bir araya getiren sıcak bir ortamı ifade ediyor. Salatalıklar, domatesler, salamura zeytinler, yumurtalar, sucuklar, çeşitli peynirler ve taze ekmek ya da simit benzeri hamur işleri kahvaltı masasında bulunurken taze demlenmiş çay olmadan hiçbir kahvaltı tam sayılmıyor.
2. Çay
Kahvaltılar, aile ziyaretleri, iş toplantıları, Kapalıçarşı'da halı pazarlıkları veya vapur yolculuklarını Türkiye’de çay olmadan hayal etmek bile zor. İstanbul'un tarihi semtlerine veya Türkiye'deki küçük kasabalara gittiğinizde her gün birkaç bardak çay içmeye hazır olun.
Çay, sabahları Türkleri uyandıran, gecenin geç saatlerinde bir araya getiren popüler bir içecektir. Çay isterken tavşankanı olması istenir ve tercihe göre şekerli veya şekersiz tüketilir. Bir Türk evini ziyaret ederken, ev sahibi taze hazırlanmış bir bardak çay sunar. Bu aynı zamanda misafirperverlik ve dostluk göstergesi olarak yapılır. Genellikle ince belli çay bardağı kullanılır, bu bardak yemek tariflerinde ölçü birimi olarak kullanılır. Sokaklarda bulunan kıraathanelerden geçerken, çay bardaklarındaki minik çay kaşıklarının şangırtılarını duyabilirsiniz.
3. Kahve
Çok ince öğütülmüş Arabica çekirdeklerinden üretilen Türk kahvesi, hem güçlü tadı hem de özel hazırlama ve servis metotları ile tüm dünyada ün kazanmıştır. Genellikle kahvaltıdan sonra tüketilen Türk kahvesi, evlilik geleneklerinde de rol oynar. Eskiden evlenmeden önce kız isteme ziyaretinde damat adayı gelin adayını Türk kahvesi yapma becerilerine göre değerlendirdi.
Bugün bile, kız isteme ziyaretinde Türk kahvesi gelin adayı tarafından servis edilir. 16. yüzyıldan itibaren kahvelerin yapılıp içildiği kahvehaneler, aynı zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nun sözlü kültürünün yayıldığı Karagöz ve Hacivat gibi gölge oyunlarının sergilendiği mekânlardı. Bugünse kahvehaneler erkeklerin sosyalleşmek, politika konuşmak ve çay ya da kahve içip tavla, çeşitli kâğıt oyunları oynamak için toplandıkları bir yer olarak biliniyor.
4. Nazar Boncuğu
Türkiye'de geleneksel olarak kullanılan camdan yapılan göz şeklindeki mavi bir boncuktur. Nazar “bakış” demektir, kötülüğü kovduğuna inanılır eğer işler yolunda gidiyorsa başa gelebilecek olumsuzlukları önlemek için yardımcı olabileceğine inanılır.
Nazar değmesi batıl inancı çok eski zamanlardan gelir ve dünyadaki kültürlerin çoğunda bulunur. Türkiye’de nereye giderseniz gidin bir evde veya araba dikiz aynasında hatta egzoz borusunda bile negatif enerjiden veya başkalarının kıskanç bakışlarından koruyacak nazar boncuğu olduğu görülür.
5. Türk Hamamı
Antik Romalılara kadar uzanan hamamlar Türk geleneğinde bir temizlik ve rahatlama yöntemi olarak insanların sosyalleştiği mekânlar olarak öne çıkıyor. Türk hamamı buhardan çok sıcak ve soğuk suya odaklıdır. İnsan vücudu bol miktarda sabun köpüğü ile ovulur, ölü cildin dökülmesi sağlanır ve isteğe bağlı olarak vücut masajı seçeneği özellikle turistik hamamlarda sunulmaktadır.
Ünlü mimar, Sinan tarafından 1584 yılında inşa edilmiş, klasik bir hamam sayılan Çemberlitaş Hamamı oldukça ünlüdür. Aktör Russell Crowe’un “The Water Diviner” filminin bazı sahneleri burada çekilmiştir.
6. Döner-Kebap
Döner kebap veya kısaca döner, hemen hemen tüm dünyada bilinir. Avrupa’da bugün neredeyse her yerde bulunuyor. Tabii, malzemeleri ve sosları yerel alışkanlık ve tatlara göre uyarlanıyor.
Çoğu zaman farklı bir isim altında örneğin günümüzde İstanbul’da yaşayan Araplar buna Şavarma diyorlar. Başlangıçta döner kebap için kullanılan etin kuzu olduğu biliniyor. Günümüzde İstanbul'da bazen kuzu ve dana eti karışımından yapılırken çoğunlukla sığır eti ve tavuk eti olmak üzere iki türde yapılıyor. 17. yüzyılda yaşayan ünlü Osmanlı gezgini Evliya Çelebi, kebabı yatay bir et bütünü olarak tarih ediyor. 1860'larda ise Bursa'dan İskender Efendi kebabı dikey ızgara yaparak ve ince dilimlerde servis ederek farklı bir yöntemle sunduğu biliniyor. Döner Kebap, Döner Dürüm ve İskender Kebap olarak sunuluyor.
7. Nasreddin Hoca
Türkiye'de 7’den 70’e herkes Nasreddin Hoca'nın şakalarına ve hikâyelerini çocukluklarından beri çok aşına. Her ne kadar 13. yüzyılda Konya, Akşehir’de yaşadığı biliniyorsa da Türkiye ve Balkanların çeşitli bölgelerinden ağızdan ağıza geçen hikâyeler Türk dünyasından Fars, Arap ve Afrika kültürlerine, İpek Yolu boyunca Çin ve Hindistan'a kadar öykülerin milyonlarca insana ulaşmış olduğu biliniyor.
Türk halk folklorunda eşsiz ve eğlenceli bir karakter olan Nasreddin Hoca masalları çoğunlukla ahlaki dersler veya halk bilgeliği içeriyor. İyi bir mizah anlayışı ve sembolik mesajları hikâye anlatımı yoluyla aktarma yeteneği olan hoca aynı zamanda sosyal sorunların mizah kullanımıyla vurgulama konusundaki esrarengiz yeteneğiyle de tanınıyor. Türkiye’de her yıl 5-10 Temmuz tarihleri arasında Uluslararası Nasreddin Hoca Festivali gerçekleştiriliyor.
8. Yağlı Güreşler
Türklerin “ata sporu” olarak adlandırdığı yağlı güreşler pehlivanların zeytinyağına bulandığı kendine özgü kuralları olan bir güreş çeşididir. Güreşte yağa bulandığı için pehlivanların birbirlerini tutmaları neredeyse imkânsızdır.
Müsabaka er meydanı denilen bir alanda yapılır. Yarışmacılar geleneksel siyah kostümler giyerler ve Kırkpınar Altın Kemeri, Baş Pehlivan unvanı ile yüzlerce yıllık bir geleneği onurlandırmak için mücadele ederler. Bugün her yıl Edirne’de düzenlenen bu milli Türk sporu dünyanın en eski güreş festivali olarak bilinir.
9. Türk Lokumu
Türkiye'nin en popüler ihracatlarından biri olan şekerlemenin yaklaşık 500 yıllık geçmişi bulunuyor. Dünyanın en eski tatlılarından biri olan lokum, geleneksel olarak özel dantel mendillerle sarılıp sunuluyordu.
Şeker şurubu ve nişasta sütü karışımının beş ila altı saat boyunca pişirilmesiyle elde edilen karışım gül, sakız, sade, nane, kahve, ceviz, fıstık ve fındık gibi dâhil olmak üzere 24'ten fazla çeşitle sunuluyor. Ünlü Türk lokumlarını en meşhur üreticisi Hacı Bekir dünyanın her yerindeki müşterilere lokumlarını gönderiyor.
10. Baklava
Birçok Türk ailenin düzenli olarak tükettiği geleneksel Türk tatlısı da baklavadır. Türkiye'den yurtdışına arkadaş ve akrabalara baklava getirmek oldukça popülerdir. Ayrıca toplantılar ve Bayram kutlamalarının vazgeçilmezidir. Türkiye'nin güneydoğu şehri Gaziantep baklavanın başkenti sayılıyor.,
Günümüzde Türkler Baklavayı mağazalardan alıyor, ancak çoğu insan hala evde deneyimli bir anne ya da büyükannenin evde yapmasını tercih ediyor. Ortadoğu’da da vazgeçilmez bir lezzet olan baklava Türkiye’de genellikle antep fıstıklı yapılırken Karadeniz'e yakın bölgelerde fındıklı tercih ediliyor.
