Marina sektörü dünyada ve ülkemizde önemli bir büyüme potansiyeli gösteriyor. Son yıllarda yatçılık faaliyetlerine büyük talep gösteren turistler sayesinde, yat turizmi dünya turizminde öne çıkıyor. Yat turizmi faaliyetlerinin gerçekleştirilebilmesi için ihtiyaç duyulan marinalar, konaklama işletmeleri, yiyecek-içecek işletmelerinin dâhil olduğu altyapının temelini oluşturuyor. Yat turizmine olan talep, bireylerde özgürlük hissi, macera ve keşfetme isteği yaratması, doğaya ve tarihe yakın olma isteği gibi nedenlerle giderek artıyor. Ülkemizde İstanbul ekonomik açıdan getirisi yüksek olan yat turizminde önemli bir destinasyon sayılıyor.
Gelişen Sektör ve Akdeniz’de Rekabet
Dünya çapında artan talebe bağlı olarak 2022 yılı itibariyle yat turizmi sektöründen elde edilen gelirin yaklaşık 80 milyar €’ya ulaşması bekleniyor. Bu pastanın büyük kısmını Akdeniz oluşturuyor. Akdeniz’de yat turizmi hareketleri genellikle Batı Akdeniz kıyılarından başlayarak Doğu Akdeniz kıyılarına doğru uzanıyor. Bu bağlamda yat turizmi rotaları, batıda Fransa, İtalya ve İspanya olurken doğuda Hırvatistan, Türkiye ve Yunanistan’a kayıyor. Dünya’nın en çok turist çeken ülkeleri olan Fransa, İtalya ve İspanya, Akdeniz bölgesindeki yat turizmi talebini %80 gibi büyük oranda karşılıyor. Geriye kalanı ise Hırvatistan, Türkiye, Yunanistan ile Kuzey Afrika ülkeleri paylaşıyor. Akdeniz ülkeleri arasında deniz turizmi sektöründe, özellikle yat turizminde rekabet yaşanıyor. Ülkeler bir yandan yat bağlama kapasitesini artırmaya çalışırken diğer yandan mega yatlar için yeni marinalar kuruyor.
Türkiye’de Marina Sektörü
Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan ve medeniyetlerin kesişme noktası olan Türkiye tarihi, kültürel ve doğal çekicilikleriyle dikkat çekiyor. Zengin kültürel mirası, uygun iklim koşulları, kaliteli konaklama tesislerinin varlığı, zengin mutfağı ve gelişmiş altyapısı yatçılık faaliyetlerinde ciddi potansiyel barındırıyor. Türkiye’de yat turizmi denilince akla ilk olarak “mavi yolculuk” geliyor. Mavi yolculuk ile İstanbul’dan başlayarak Ege ve Akdeniz sahillerindeki birçok doğal ve tarihi güzelliği ziyaret etmek mümkün oluyor. Bu bağlamda mavi yolculuk, yat turizmi faaliyetlerinin gelişmesinde önemli bir rol üstleniyor. Türkiye’nin en çok turist alan şehri olan İstanbul son yıllarda Türkiye’nin ilk mega marina yatırımıyla da öne çıkıyor. İstanbul’da bulunan yat limanları Türkiye’deki toplam kapasite içinde %25’lik bir pay alıyor. İstanbul Belediyesinin bir iştiraki olan İspark tarafından başlatılan “Teknepark” projeleri kapasitenin artırılmasını sağlıyor. Sarıyer ve Tarabya’da yeni kurulan marinaların 500 teknelik bağlama kapasitesi bulunuyor. Bunun yanı sıra 9 yeni marina kurmak için çalışmalar devam ediyor. Yoğun talebi karşılamak amacıyla özel sektör yatırımları da sürüyor. Mevcut marinaların kapasiteleri sundukları imkânlar artırılırken yenileri de kuruluyor. İşte İstanbul’un özel marinaları…
1. Ataköy Marina Mega Yat Limanı:
2017 yılında açılan Türkiye'nin ilk mega yat limanı olan Ataköy Marina 1000 tekneyi denizde bağlama yeri sağlama kapasitesine sahip bulunuyor. Bununla birlikte en az 12 adet, 40 metre ve üstü mega yata aynı anda hizmet verebiliyor. İstanbul’un merkezi sayılabilecek bir yerinde bulunan marinanın ard bölgesinde geniş ulaşım imkânları ile turistik tesisler barındırıyor. Liman sayesinde yatların kış aylarını İstanbul'da geçirerek her türlü bakım ve onarım işlerinin yapılması sağlanıyor. Ataköy Mega Yat Limanı’nın inşasıyla en çok turist gelir getiren turizm sektörlerinden biri olan yat turizmde İstanbul’un potansiyelinin değerlendirilmesi hedefleniyor.
2. Fenerbahçe - Kalamış Yat Limanı:
Anadolu Yakası’nda Marmara Denizi kıyısında İstanbul'un en güzel koylarından birinde Kadıköy ve Moda’nın güneyinde yer alıyor. Türkiye’nin yat bağlama kapasitesi 1.700’e ulaşan en büyük yat limanı olan marina, kara-deniz-demiryolu alanlarında birçok alternatif ulaşım yolu sunuyor. Bu bağlamda liman oldukça merkezi bir lokasyonda yer alıyor. Kış aylarında Karadeniz’de sahili olan ülkelerden Rusya, Ukrayna, Romanya ve Bulgaristan’dan konuklar geliyor. Yaz aylarındaysa daha çok Fransa, Almanya ve İsrail’den gelen yatçıları ağırlıyor.
3. Marinturk İstanbul City Port:
İstanbul Pendik’te bulunan marina 800’e yakın bağlama kapasitesine sahip bulunuyor. Sadece lüks yat sahiplerine değil küçük tekne sahiplerine de uygun fiyat politikası ile hizmet veriyor. İstanbul’un yeni denizcilik bölgesinde yer alan Marintürk, Sabiha Gökçen Havalimanına 10, modern yatların yapıldığı Tuzla tersanelerine ise 1,5 kilometre mesafede yer alıyor. Yıl içerisinde çeşitli zamanlarda Pendik Yelken Kulübü işbirliğiyle çeşitli yarış etkinlikleri düzenleniyor.
4. West İstanbul Marina:
İstanbul Beylikdüzü’nde Yakuplu sahilinde bulunan marina, 700’e yakın tekne bağlama kapasitesine sahip bulunuyor. Türkiye’de ilk kez uygulanan “raf parkı” sistemi ile boyu 7 metreye kadar olan tekneleri karada bağlama imkânı sunuyor. Böylece su yüzeyinde kalmadıkları için yıllık bakım masrafları da azalıyor. Marinanın helikopter pisti, yat acente servisi, yelken okulu, plaj kulübü, atık toplama istasyonu gibi pek çok sosyal tesisi bulunuyor.
5. Viaport Marina: Deniz endüstrisinin kalbinin attığı yer olan Tuzla’da bulunan Viaport Marina 800’e yakın bağlama kapasitesine sahip bulunuyor. Sadece bir bağlama hizmeti değil, dünyaca ünlü markaların bulunduğu mağazaların, yeme içme alanlarının sosyal yaşamın da merkezi sayılıyor. Türkiye’nin en yeni ve en modern marinalarından biri olan Viaport Marina lüks mega yatlara da ev sahipliği yapıyor.
