Türkiye'de Evi Kiraya Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Her geçen gün, Türkiye’de binlerce insan çeşitli nedenlerden yeni ev kurma telaşına kapılıyor. Ev değiştirme talebi arttığı sürece, mülk sahiplerinin de mallarını kiralama oranları yükseliyor. Ev sahiplerinin, mülklerini kiraya verirken bazı noktalara dikkat etmeleri gerekiyor. İşte Türkiye'de Evi Kiraya Verirken Dikkat Edilmesi Gerekenler…
- Kira Bedelinin Doğru Belirlenmesi
Kira bedeli kur yükseliş ve düşüşleri hesaba katılarak belirleniyor. Türkiye, enflasyonu oldukça fazla olan bir ülke olması sebebiyle her yıl fiyatların arttığı gözleniyor. Bu nedenler kira sözleşmelerinin bir yıllık imzalanması tavsiye ediliyor. Türkiye’de kira bedelleri şehirlere, mahallelere ve konut tipine göre farklılık gösterebiliyor. Kira bedelinin belirlenmesinde, dairenin satış bedelinin 180’de veya 220’de 1’i baz alınabiliyor. Bu hesaba örnek olarak, 350.000TL tutarındaki bir dairenin kira bedeli ortalama 1700TL civarında olabiliyor. Ancak emsal kiralar, kiralanacak mülkün mevcut durumu ve lokasyonu göz önünde bulundurularak kira değeri değişebiliyor. Bununla birlikte, yıldan yıla yenilenecek olan kira sözleşmesinde, zam en az %10 şeklinde belirleniyor.
- Depozito Bedelinin Belirlenmesi
Türkiye’de evi kiraya verirken dikkat edilmesi gerekenlerden biri de depozitodur. Depozito; kiracının mal sahibine, ileride mülkte oluşabilecek kişiden kaynaklı zararlara teminat olarak verdiği tutardır. Türk Borçlar Kanunu’na göre 3 aylık kira bedelinden fazla depozito alınamıyor. Örneğin; konutun aylık kira bedeli 1000TL ise, ev sahibinin kiracıdan alabileceği en yüksek depozito bedeli 3000TL oluyor.
- Faturaların Üstüne alınması
Ev sahibinin, mülkünü kiraya verirken dikkat etmesi gereken noktalardan biri de faturaları kendi adında tutmamasıdır. Mülk kiraya verilirken, en önemli giderlerden olan elektrik, doğal gaz ve su faturaları da kiracının sorumluluğunda oluyor. Kiracının faydalandığı her türlü hizmetin faturaları, kullanımı yapan kişinin tarafından ödenmesi gerekiyor. Bu nedenle ödeme kimin tarafından yapılıyorsa, faturaların da onun adına alınması gerekiyor.
- Kira Sigortası Yaptırmak
Kira sigortası, poliçe başlangıç ve bitiş tarihleri arasında ev sahibinin, kiracıdan kirayı alamadığı durumlarda uğrayacağı kaybın ve bununla ilgili yapacağı yasal masrafların şartlar dahilinde temin edilmesini kapsıyor. Kira sigortası bazı durumlarda faydalı olmasının yanı sıra artı bir maddi yük getirmesi dolayısıyla zorunlu tutulmuyor. Bu konu ev sahibinin tercihi doğrultusunda belirleniyor.
- Kira Vergisi Beyannamesi Vermek
Türkiye’de evi kiraya verirken dikkat edilmesi gerekenlerden biri de kira vergisi. Gelir Vergisi Kanunu’nun 193 sayılı maddesi gereğince, kiraya verilen mal ve haklardan elde edilen gelirin vergiye tabii tutulması gerekiyor. Bu kanuna göre elde edilen gelire ‘’gayrimenkul sermaye’’ adı veriliyor. Örneğin; 1 Ocak 31Aralık tarihleri arasında kiraya verilen mülkün kira beyannamesinin, Mart ayının ilk 25 günü içerisinde ödenmesi gerekiyor.
- Emlak Alanından bir Uzman ile Çalışmak
Ev kiraya verilirken iki seçenek bulunuyor. Mal sahipleri ya bütün süreçleri kendileri takip ederek ya da bir emlakçı ile çalışarak süreçleri yürütüyor. Yapılacak işlerin daha profesyonel bir şekilde gerçekleşebilmesi adına emlakçı ile çalışmak daha faydalı görülüyor. Bu tür hizmetler belli bir komisyon karşılığında veriliyor. Emlak alanında çalışan kişilerin görevinin, ev sahibi ile kiracı arasındaki tüm konuların en kısa ve doğru biçimde tamamlanmasını sağlamak olarak biliniyor. Gerekli olan resmi prosedürlerin hatasız ve kontrollü bir şekilde gerçekleşebilmesi için bir emlak çalışanının desteğinin alınması tavsiye ediliyor.
Kira Sözleşmesindeki Önemli Noktalar
Mülk kiraya verilirken dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri de kira sözleşmesidir. Kira sözleşmelerinin bir avukat eşliğinde yapılmasının daha iyi sonuçlar vereceği söyleniyor. Böylelikle en başından iki taraf da hakları ve yetki alanları konusunda bilgi sahibi oluyor. Türkiye’de kira sözleşmesi imzalanırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunuyor;
- Kiracılar, kira kontratını imzaladıkları kişinin kim olduğuna dikkat etmesi gerekiyor. Sözleşmede kiracının ve mal sahibinin tam adı soyadı ve TC kimlik numaraları gibi ana unsurların belirtilmesi gerekiyor. Yabancı uyruklu kişiler için ise pasaport numarası yazılıyor.
- Sözleşmede mal sahibinin veya kendisinin vekilinin (noter onaylı olmalı) imzası olmasına önem gösterilmeli. Kira sözleşmesinin yalnızca son sayfası değil, her sayfası ad-soyad ile birlikte imzalanıyor. Kontratın, özellikle kefiller huzurunda imzalanmasına dikkat edilmesi gerekiyor.
- Kiralanan malın tam adresinin sözleşmede bulunması gerekiyor. Adres ayrıntılarının (kat, daire, numara v.b) yazılması gerektiği önemle belirtiliyor.
- Yıllık kira artış bedelinin önceden kararlaştırılması, çıkabilecek anlaşmazlıkların önüne geçebiliyor. Bu artışın hangi dönemlerde ve hangi tutarlarda yapılacağının ayrıntıları sözleşmede bulunması gereken ayrıntılardan sayılıyor.
- Belirlenen kira bedelinin hangi banka hesabına ve hangi tarihler arasında ödeneceği sözleşmede net bir şekilde yer alıyor olması önemli bulunuyor. Ödemeler, gönderici tarafından ‘’Kira bedeli’’ olarak belirtilerek yollanması, gönderim sırasında oluşabilecek masrafların da kiracı tarafından giderilmesi gerekiyor.
- Sözleşmede, verilen depozito miktarı, hangi şartlarda geri alınacağı gibi ayrıntılar yer almalı. Mal sahibi ve kiracı arasında en çok anlaşmazlık yaşanan konu olduğundan dolayı, kontratta bu ayrıntılara olabildiğince yer verilmesi daha uygun oluyor.
- Kiralanan malın kiraya verilirken ne durumda olduğu, demirbaşların mevcut durumu gibi bilgiler mutlaka sözleşmede yer almalı. Kira sözleşmesinin sonlanması veya tarafların anlaşması sonucu sözleşmenin fesih edilmesi gibi durumlarda, geri istenecek olan depozitonun belirlenmesinde bu kontrat yardımcı oluyor. Malın nasıl kullanıldığı ve demirbaşların son hali gibi durumların ayrıntılarının sözleşmede yer alıyor olması, depozitonun ne kadarının geri verileceği konusuna ışık tutuyor.
