Sayısız sanatçı ve performansçı ile yolları kesişmiş olan Gran Via, sanat, gösteri ve performansın sokağıdır. Günümüzde alışveriş merkezleri ile dolup taşan bu sokak, onu İspanyol Broadway’ine dönüştürmüş olan sayısız özelliğe sahiptir. Calle de Alcala sokağından başlayıp Kibele Meydanında sona eren bu sokak, Madrid’in tam merkezinde bulunmaktadır. Yoğun bir tarihsel değere sahip olan bu yol 1.5 kilometredir ve Madrid’in en önemli alışveriş noktalarından biridir. Çoğunlukla 20. Yüzyılda inşa edilmiş olan bu sokak, birden fazla mimari akımın baş gösterdiği bir harikalar caddesidir.
Gran Via’nın Tarihi
Madrid’i daha fonksiyonel ve düzenli bir şehir haline getirme amacı ile şehir planlayıcıları ve mimarlar izlenmesi gereken bir kılavuzu 19. Yüzyılda sunup yürürlüğe koymuştur. Bu devasa plan, yüzlerce binanın yıkılmasını ve Calle de Alcala’nın Kibeles Meydanı ile bağlanmasını önermiştir. Madrid’in yöneticileri ve halkı tarafından eleştiri ve şüpheye maruz kalmış olan bu proje, 1904 yılında onay almıştır. Üç ayrı bölümden oluşan bu projenin ilk kısmı 1904 yılında inşa edilmeye başlamıştır ve son kısmı ise 1929 yılında tamamlanmıştır. 300’den fazla bina ve 50’den fazla sokağın yıkımı ile sonuçlanan Gran Via’nın inşaatı, Madrid’i renove edilmesine sebep olmuştur. Bu renovasyon esnasında sayısız tiyatro ve konser alanı da inşa edilmiştir. 2000lerin sonlarına doğru inşa edilmiş bu konser alanları ve tiyatrolar alışveriş merkezleriyle yer değiştirmiştir. 2018 yılında yollarda olan araç yoğunluğunu azaltmak ve yaya kullanımını arttırmayı hedefleyen birkaç renovasyon projesi de tamamlanmıştır.
Tarih içeresinde Gran Via, resmi ve gayri resmi birtakım farklı isimlere de sahip olmuştur. İlk kuruluşunda üç farklı bölgeye sahip olmasından dolayı üç farklı isme sahipti ve bu isim değişikli birçok insan için kafa karıştırıcı bir durum olmaktaydı. İspanyol İç Savaşından önce ve esnasında solcu propagandası olarak bu yol Rusya ve Sovyetler Birliği Caddesi ismi ile anılmıştı. Bu caddeye yapılan bombardıman saldırılarına ithafen en çok “Avenida de los obuses” ismi ile anılmıştır. Milliyetçilerin kontrolü kazanmasının ardından faşist bir liderin adını da sahip olmuştur. 1981 yılında demokrasiye geri dönen İspanya, sosyalist belediye başkanının adımları ile beraber 27 sokağı isimlendirmiş ve caddenin kendisine “Büyük Yol” anlamına gelen Gran Via ismini vermiştir.
Gran Via’nın Önemli Noktaları
Gran Via’nın inşa sürecinde sayısız binanın yıkılması ile beraber yetenekli mimarların doldurması üzere birçok boş arazi oluşmuştur. Hükümetin vermiş olduğu destek ile beraber mimarların hızlıca doldurmuş olduğu bu araziler sayesinde Gran Via kısa bir süre içerisinde mimari başyapıtlarla dolu bir sokak haline geldi. Jules ve Raymond Fevrier tarafından inşa edilmiş olan Metropoliten Binası bu binalardan en ünlüsüdür. 1917 yılında inşa edilmiş olan Edificio Grassy’de küçük bir kuleye sahip olan önemli bir yapıdır. Avrupa’nın ilk gökdeleni de bu caddede bulunmaktadır. Bir süre boyunca İspanyol Telekomünikasyonları tarafından kullanılmış olan bu bina, 88 metre uzunluğunda bulunan bir binadır. Sahip olduğu alışveriş merkezleri ve mimarı yapıları ile Gran Via kesinlikle ziyaret edilmesi gereken konumlardan biridir.
