Türkiye Avrupa Birliği İçin Neden Önemlidir?
Türkiye, jeopolitik konumu gereği her daim önemli gelişmelerin yaşandığı bir coğrafyada yer alıyor. Uluslararası alanda "başarı hikayesi" olarak bilinen AB ise gelecekte küresel güç olmayı hedefliyor. Türkiye için AB’ye üyelik süreci, muasır medeniyetler seviyesine ulaşma hedefine erişebilmek yolunda önemli bir aşama kabul ediliyor. Türkiye’nin üyeliğinin AB’ye dünya politikasında daha güçlü ve etkin bir rol oynama fırsatı sunacağı belirtiliyor. Türkiye’nin tarihsel açıdan Osmanlı İmparatorluğu’nun bir devamı olarak Balkanlar, Kafkaslar ve Ortadoğu’yu yönetme deneyimi bulunuyor. Burada yaşayan insanlarla ortak tarih ve kültürü paylaşıyor. NATO üyesi olan Türkiye, ABD ile stratejik ortaklık ilişkisi bulunuyor. Diğer yandan Balkan ve Kafkas ülkeleriyle işbirliği ve İslam dünyası ile ortak tarih ve kültürü paylaşıyor. Bu durumun, AB'nin küresel güç olma hedefine ulaşmasına katkı sağlayacağı düşünülüyor. İşte Türkiye’nin üyeliğinin AB’ye faydaları…
Avrupa Birliği Fikri ve Türkiye
Avrupa’da asırlarca kanlı savaşların yaşanması ve savaşlar neticesinde milyonlarca insanın hayatını kaybetmesi AB fikrinin temelini oluşturuyor. Çünkü yaşanan felaketler karşısında, Avrupalı bazı devlet adamları ve düşünürler, savaşların tekrarlanmaması, barış ortamının korunması için kalıcı barış yolunu arıyor. Sonuçta, Avrupa’nın sürekli savaşan büyük güçleri Fransa ve Almanya’nın öncülüğünde ekonomik imkânları birleştirilerek güçlü bir Avrupa pazarının kurulması fikrini benimseniyor. Günümüzde 28 üyeye ulaşan Avrupa Birliği, özgürlük, adalet ve güven ortamı sağlayarak rekabetçi bir piyasa ekonomisi oluşturuyor. Huzurlu bir ortam inşa etmek için özgürlük, demokrasi, insan haklarına ve temel özgürlüklere saygılı ile hukukun üstünlüğü gibi temel ilkeleri gözetiyor. Üyelik müzakerelerine 2005 yılında başlayan Türkiye ekonomiden ticarete, dış politikadan göç politikasına, enerji güvenliğinden sınır idaresine kadar pek çok alanda AB ile ortak çalışıyor. Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girme hedefi, 1959 yılından başlayarak günümüze kadar devam ediyor. Yakın gelecekte Türkiye’nin AB üyesi olması bekleniyor.
Türkiye’nin Üyeliğinin AB İçin Kazançları
· Genç Nüfus ve İşgücü Kaynağı: Avrupa Birliği ülkelerinde ortalama ömür süresini uzamasıyla 65 yaş üzerindeki nüfus giderek artıyor. Bu nedenle büyüme yavaşlarken işgücü piyasaları da durgunlaşıyor. Türkiye’de bulunan yetişmiş, ucuz ve genç insan nüfusunun AB’deki işgücü piyasasına önemli katkılar sağlaması bekleniyor.
· Göç ve Mülteciler: Her yıl ortalama yarım milyondan fazla kişi ölme pahasına da olsa çeşitli yollarla AB ülkelerine giderek iltica etmeye çalışıyor. Türkiye ile AB arasında imzalanan mülteci mutabakatı uyarınca Ege Denizi'ndeki düzensiz göç ve mülteci hareketlerinin durdurulması için çalışmalar yapılıyor. Bu mutabakat kapsamında Türkiye’ye vize serbestisi sağlanması konusunda çalışmalar devam ediyor.
· Enerji Güvenliği: Zengin petrol ve doğalgaz kaynaklarına sahip ülkeler Türkiye’nin çevresinde yer alıyor. 500 milyondan daha fazla nüfusa sahip AB’nin enerji ihtiyacının karşılanması kaynakların çeşitlenmesi için Türkiye transit ülke konumunda bulunuyor. Bu kapsamda Azerbaycan gaz ve petrolünün Avrupa’ya ulaştırılması projesi bulunuyor. Bunun yanı sıra Rus gazının Ukrayna yerine daha güvenli olan Türkiye üzerinden “Türk Akımı” projesiyle Avrupa’ya ulaştırılması gibi çalışmalar yapılıyor.
· Role Model Fonksiyonu: Türkiye’nin AB üyeliği artan refahı, demokrasi ve insan hakların standartları Orta Doğu ülkeleri için “role model” olacağı düşünülüyor. Bu durum bölgenin demokratik dönüşümüne dolayısıyla da AB’nin güvenlik ve istikrarına katkı sağlayacağı öngörülüyor.
· Ortak Sınır: Üyelik sonrası diğer üye ülkelerde olduğu gibi Türkiye’nin sınırları aynı zamanda AB sınırı kabul ediliyor. Birliğin doğu sınırları Ermenistan, Gürcistan ve Azerbaycan’a güneyde Suriye, İran ve Irak’a kadar genişliyor. Avrupa ortak sınırının bir sonucu olarak AB’nin komşu ülkelerle yeni ortaklıklar geliştirmesi için politikalar üretmesi bekleniyor. Böylece küresel vizyonuna uygun olarak AB’nin bölgesel barışa ve istikrara katkı yapacağı hesaplanıyor. Terörizmle mücadele, uyuşturucu ve silah kaçakçılığı ile mücadele gibi konularda işbirliği yaparak bölgesel güvenliğe katkı yapması planlanıyor.
· Euro’nun Güçlenmesi: Dünya ekonomisinde avro, dolara rakip olan en önemli rezerv para sayılıyor. Türkiye’nin AB’ye girişi durumunda ortak para birimi ile tam anlamıyla entegrasyonun sağlanması bekleniyor. Bugün 340 milyonluk coğrafyada kullanılan avronun Türkiye’nin dahil olmasıyla güçlenmesi bekleniyor.
· Ulaşım Ağları: Türkiye’nin AB’ye katılımı aynı zamanda ulaşım ve haberleşme altyapısında işbirliği anlamını taşıyor. Çünkü AB ülkeleri ortak taşımacılık ağıyla birbirine bağlı bulunuyor. Türkiye, Londra’dan Pekin’e ulaşacak tren yolu projesinin önemli bir parçasını oluşturuyor. AB - Türkiye - Asya demiryolu bağlantısı ile AB ürünlerinin Türkiye üzerinden güvenli bir şekilde doğuya ulaştırılması planlanıyor.
Yeni Küresel Düzen
Günümüz uluslararası sisteminde siyasi-askeri, ekonomik ve teknolojik açılardan ABD’nin üstünlüğü bulunuyor. Ancak gelecekte çok kutuplu küresel yapının oluşması muhtemel görünüyor. Çin başta olmak üzere AB, Japonya, Hindistan, ABD karşısında küresel sistemde diğer güçler olarak yerlerini alıyor. Türkiye hem stratejik hem de siyasi nedenlerden Cumhuriyet ile birlikte Batının bir parçası sayılıyor. Stratejik konumu, rekabetçi canlı ekonomisi, askeri gücüyle NATO’nun güney kanadının koruyucusu kabul ediliyor. Ancak Türkiye, Soğuk Savaş sonrası gelişmelere bakıldığından Avrasya’nın son derece istikrarsız bir bölgesinde yer alıyor. Bu nedenle temel demokratik değerleri paylaştığı Avrupa Birliği ile işbirliği yapıyor.
