Peri Masalı Pamukkale Travertenleri
Türkiye’nin önemli illerinden biri olan Denizli’de yer alan Pamukkale, her yıl yerli ve yabancı turistlerin akınına uğruyor. 400 bin yıl önce meydana gelen depremler sonucu, Büyük Menderes Havzası’nda oluşan bu büyüleyici pamuk bölge, kaplıca suyunda bulunan karbonat ve minerallerden oluşuyor. Çökelez Dağı’nın eteklerinde yer alan ve 100-150 metre yüksekte bulunan, kaynak sulardan ve teraslı tepelerden oluşan Pamukkale Travertenleri, özellikle yabancı turistlerin en çok görmek istedikleri doğal güzellikler arasında bulunuyor. Travertenler, Domuzçukuru denilen yerden başlayarak Çaltık Deresi’ne kadar büyük bir alanda devam ediyor. Termal suların oluşturduğu bu doğa mucizesinin, 50 metre yüksekliğinde, 3 kilometre uzunluğunda ve 250-600 metre genişliğinde olduğu biliniyor.
Pamukkale Travertenleri’nin oluşumunu, kaynaktan çıkan termal sular sağlıyor. Sular 320 metre gibi uzun bir yolu kat ederek kar beyazı katmanlara dökülüyor. İçeriğinde kalsiyum karbonat, sülfat, sodyum, potasyum, demir ve serbest karbondioksit bulunduran suyun oksijenle temas ederek güneş tarafından buharlaşması sonucu karbondioksit ve karbon monoksit uçuyor ve geriye yalnızca kalsiyum karbonat kalıyor. Bu durum sonucu ortaya çıkan jel tabaka katılaşarak kristalleşmiş görünümlü kayalara dönüşüyor. İlk oluşumundaki jel tabakanın pamuksu görünümü, yumuşaklığı ve beyazlığı nedeniyle Pamukkale adını alan bölgede, on yedi adet sıcak su alanı bulunuyor. Termal sularının sıcaklığı 33-35 °C olan bu şifalı sular, ziyaretçilerinin dertlerine deva oluyor. Sularının zengin ve şifalı olduğu yıllardır bilinen Pamukkale 2300 yıldır spa/şifahane olarak kullanılıyor. Bu suların sindirim, solunum, dolaşım sorunları ve deri hastalıklarına iyi geldiği söyleniyor. Yakınında bulunan Hierapolis Antik Kenti’nin tarihi öneme sahip olması da bölgenin değerini arttıran bir diğer unsur.
Pamukkale Travertenleri ile ilgili bilinmesi gerekenler
Dünya harikası, peri masalı Pamukkale Travertenleri’ni gezmek yaklaşık olarak dört veya beş saat sürebiliyor. Görenleri kendine hayran bırakan travertenlerin muhteşem manzarası akşam saatlerinde de görülmeye değer. Gün batımı saatlerinde gökyüzündeki büyüleyici renklerin bembeyaz pamuklara benzeyen kayaçlarda oluşturduğu yansımaların, gündüz saatlerindeki görüntüden çok daha güzel olduğu söyleniyor. Bu nedenle yerli ve yabancı turistler bu doğa mucizesi görüntüyü yakalayabilmek için uzun saatler burada vakit geçiriyor.
Travertenlere girişlerde ayakkabıların çıkarılması en önemli kurallardan biri olarak görülüyor. Ziyaretçilerin bölgeyi gezerken ayakkabıların rahat taşınabilmesi için poşet almaları, ıslanılacağından dolayı havlu ve giriş çıkışların daha kolay hale gelmesi adına müze kartı çıkarmak için kimliklerini yanlarında bulundurmaları tavsiye ediliyor. Misafirlerini büyük bir özenle ağırlayan Pamukkale’de, normal ve muhafazakar standartlarda oteller, kamp yapılacak alanlar, restoranlar ve kafeteryalar bulunuyor.
Yaz ayları oldukça sıcak geçen Denizli’ye Nisan ve Haziran aylarında gidilmesi tavsiye ediliyor. Bahar ayları sonunda yeşilin en güzel tonlarının da görülebileceği Pamukkale, ziyaretçilerini bekliyor. Haftanın her günü ziyaretlere açık olan bölgede Pazartesi günleri yalnızca müze kısmı kapalı oluyor. Travertenlere girişler 08:00’da olup; çıkışlar Nisan- Ekim ayları arası 21:00, Kasım-Mart ayları arasında ise 17:00 olarak belirlenmiş. Bu muhteşem doğal güzelliğe özel araç ile Pamukkale yönüne doğru giderek, toplu taşıma ile Denizli otogardan Pamukkale minibüsleri ile gelinebiliyor.
Peri Masalı Pamukkale Travertenleri’ni Koruma Çalışmaları
Peri masalı Pamukkale Travertenleri de Kapadokya gibi Türkiye’nin ikinci doğal sit alanı olarak önemini koruyor. Yaklaşık olarak bin yıldır hizmet veren travertenlerin, hem doğal hem kültürel özellikleriyle UNESCO Dünya Mirası haline gelmiş 29 yerden biri olduğu biliniyor. Bu ünvanın gerekliliklerinin uygulanması ve doğal güzelliğin en iyi şekilde korunması bekleniyor. Bölgedeki yapılanmanın düzenlenmesi ve ziyaretçilerin travertenleri kurallara uyarak gezmesinin önemi üzerinde duruluyor.Yıllar önce henüz katılaşmamış kalsiyum katmanlarının üzerinde dikkatsizce gezilmesi nedeniyle kararmış olan pamukların tekrar aynı kaderi yaşamaması adına bölgeye yeri kurallar getiriliyor. Günümüzde travertenlerin teras kısımlarına girilemiyor. Ziyaretçiler isterlerse sıcak termal suyun bulunduğu travertenlerde yüzebiliyor fakat girişlerin mutlaka ayakkabısız yapılması gerekiyor.
Gelenlerin, hatıra amaçlı olarak travertenlerden parça koparmaları kesinlikle yasaklanmış. Oluşumu yıllar süren bu muhteşem güzelliğin koparılması, doğaya verilen en büyük zararlardan sayılıyor. Bununla birlikte, koparılan parçanın yeri zamanla kararmaya başlıyor ve travertenlerin büyüleyici güzelliğini veren beyaz rengini kaybediyor. Bu nedenle oluşan şekillerin korunması için alınan önlemler yetkililer tarafından oldukça katı bir hale getirilmiş. Çevrede bulunan otellerin, bölgenin uzağına taşınarak yeniden inşa edildiği biliniyor. Araç giriş çıkışlarının travertenlere zarar gelmesini engellemek amacıyla biraz daha uzağa alınmış olması da alınan önlemler arasında yer alıyor. Bu büyüleyici dünya mirasını koruma çalışmaları bunlarla da bitmiyor. Travertenlerin zamanla yosun tutmasını engellemek amacıyla, kaynaktan sürekli su akışı yeterli bulunmayarak ekstra su akıtma sistemleriyle desteklenerek durum Pamukkale Belediyesi tarafından kontrol altında tutuluyor.
Peri masalı Pamukkale Travertenleri’nin arka tarafında, Frigya’lılara ait önemli bir tarihi yapı olan, Hierapolis Antik Kenti’ni ve içerisindeki Cleopatra havuzunu da görmeden bölgeden ayrılmamak gerektiği, ziyaretçiler tarafından vurgulanıyor.
