Karadeniz Mutfağı ve Trabzon Yemekleri
Bölgenin coğrafi özellikleri ve iklim koşulları, mutfak kültürlerini şekillendiren en önemli öğeler arasında bulunuyor. Karadeniz Bölgesi’nde iklim, Akdeniz’de olduğu gibi cömert değildir. Fakat tüm koşullara rağmen Karadeniz insanı, dünyada eşi benzeri görülmemiş, kendine özgü bir beslenme sistemi ve mutfak kültürü oluşturmuştur. Geleneksel lezzetlerini ve kendine has mutfak kültürünü hiç kaybetmemiş olan Karadeniz mutfağında daha çok hamsi, mısır unu ve karalahana kullanılıyor. İşte Karadeniz Mutfağı ve Trabzon Yemekleri…
Pancar
Karadeniz’in simgelerinden biri olan karalahanayla yapılan bu Trabzon yemeği, satır kıymasından yapılıyor. Karalahana sarmasının Karadeniz’deki adı pancar olarak biliniyor. Bölgedeki en önemli besin kaynağı olan sebzenin en lezzetli olanlarının burada yetiştiği söyleniyor. Üzerine yoğurt dökülerek tüketilen pancar, Trabzonlular tarafından en sevilen yemekler arasında yer alıyor.
Guliya
Ana malzemesi karalahana olan bu yemek içerisine hayvan yağı ve çeşitli baklagiller (mısır, taze fasulye, kuru fasulye) koyularak yapılıyor. Bazı çeşitlerinde barbunya ve patates de kullanılıyor. Trabzonlular tarafından ‘’ğuliya’’ diye okunan bu yemek, çoğu zaman sofralardan eksik olmuyor.
Akçaabat köftesi
Türkiye’nin en güzel köfte tariflerinden biri olan Akçaabat Köftesi’nin, Trabzon’un küçük bir ilçesinde yapılmaya başlandığı biliniyor. Kıyma, soğan, sarımsak, Akçaabat’ı ünlü etmiş olan bu tarifin sırrının içerisine konulan sarımsak olduğu söyleniyor.
Akçaabat köftesi
Türkiye’nin en güzel köfte tariflerinden biri olan Akçaabat Köftesi’nin, Trabzon’un küçük bir ilçesinde yapılmaya başlandığı biliniyor. Kıyma, soğan, sarımsak, Akçaabat’ı ünlü etmiş olan bu tarifin sırrının içerisine konulan sarımsak olduğu söyleniyor.
Akçaabat köftesi
Türkiye’nin en güzel köfte tariflerinden biri olan Akçaabat Köftesi’nin, Trabzon’un küçük bir ilçesinde yapılmaya başlandığı biliniyor. Kıyma, soğan, sarımsak, Akçaabat’ı ünlü etmiş olan bu tarifin sırrının içerisine konulan sarımsak olduğu söyleniyor.
Kefal ekşilisi
Soğan, domates, biber ve maydanozun yuvarlak şekilde kesilen balıklarla birlikte tepsiye dizilmesiyle yapılan Kefal ekşilisi, üzerine sıkılan bir adet limon veya limon dilimleriyle tatlandırılıyor.
Palamut dolması
Palamut balığı ile yapılan bu Trabzon yemeğinin sırrının, içerisinde bulunan ceviz içi, kuşüzümü, yenibahar ve çamfıstığı olduğu söyleniyor. İçi boşaltılıp temizlenen tazecik palamut balığının içi, harmanlanmış olan malzemelerle dolduruluyor. Üzerine limon sıkılarak sıcak servis edilen yemek, Trabzon yemekleri arasında oldukça popüler bir yere sahip.
Laz böreği
Adı nedeniyle tuzlu bir böreği andırsa da aslında bir tatlı olan Laz böreği, Trabzonlular tarafından yaratılmış en güzel lezzetlerden biri sayılıyor. İyi bir laz böreğinin yapımı için oldukça uğraşılması gerekiyor. Yapımı baklavaya benzeyen böreğin iç harcı için muhallebi yapılıyor. Fırında üzeri kızarıncaya kadar pişirilen börekler tercihen pudra şekeri ile sıcak veya soğuk servis ediliyor.
Peynirli Trabzon pidesi
Unla yapılan mayalanmış hamurun özenle açılarak içine köy peyniri doldurulan bir Trabzon yemeği olan Peynirli Trabzon pidesi, yörenin efsane lezzetlerinden biri olarak biliniyor. Hazırlanan pidelerin üzerine tereyağı ve isteğe göre yumurta kırılarak fırında pişiriliyor. Sıcak yenmesi tavsiye edilen pidelerin kokusu, tok olanların bile ağzını sulandırıyor.
Golia
Karadeniz’in toprağından eksik olmayan karalahanayla yapılan bir lezzet daha. Golia, karalahana, sarı fasulye, mısır, kırmızı biber ve soğanla yapılan bir yemektir. İçerisine kavrulmuş kıyma da eklenerek lezzetine lezzet katılıyor.
Tomara Kızartması
Karadeniz bölgesinde tüketilen bir diğer sebze olan Tomara, bu yörede oldukça fazla yetişiyor. Pazıya benzeyen ve sapları pişirilen bu sebze, yumurta, mısır unu ve tereyağıyla birleşerek tomara kızartmasını oluşturuyor. Trabzon yemekleri arasında oldukça beğenilen bu yemek için ‘’lezzetin zirvesi’’ deniyor.
Kuymak
Yalnızca Trabzon’da değil, Karadeniz’de meşhur olan kuymak, aslında tüm Türkiye tarafından bilinen ve kahvaltıda aranan bir lezzet olma özelliği taşıyor. Mısır unu, tereyağı ve meşhur Trabzon peyniriyle yapılan enfes bir yiyecek olan kuymak, ekmek bandırılarak yeniyor. Direkt tavanın içerisinden yenen bu yemeğin en önemli özelliği ve sırrı, uzayan özel peynirinde saklı.
Laz helvası
İrmik unu, vanilya, süt, şeker ve yumurta sarısının muhallebi kıvamına gelene kadar çırpılarak pişirilmesiyle yapılan bu muazzam tatlı, Trabzon yemeklerinden biridir. Karadeniz mutfağını zirveye taşıyan bu lezzet irmiğin dondurmayla oldukça uyumlu olması nedeniyle dondurmayla servis ediliyor.
Pazılı kaygana
Pazı, dereotu, un, yumurta, su, soğan ve baharatların harmanlanıp tavada incecik bir şekilde kızartılmasıyla hazırlanan Pazılı Kaygana, Karadeniz mutfağının Trabzon yöresine ait oldukça lezzetli bir yemektir.
Karalahana çorbası
Ünlü karalahana, mısır unu, barbunya ve kurutulmuş acı biber ile yapılan bu çorba, Karadeniz mutfağının meşhur mısır ekmeğiyle tüketiliyor. Trabzon yöresinin unutulmaz yemeklerinden biri olan bu çorba, yaz aylarında bile keyifle yeniyor.
Hurmalı Tart
Trabzon yemeklerinin en tatlısı Hurmalı Tart, yörede yetişen olgun hurmalarla yapılıyor. Tart hamurunun üzerine hurmalı harç dökülerek fırında pişiriliyor. Soğuk veya sıcak olarak servis edilerek afiyetle yeniyor.
Fasulye turşusu kavurması
Taze fasulyelerle yapılan turşular, uzun süre boyunca bidonlarda bekleyebiliyor. Zaguda adı verilen yabani soğanın fasulye turşularıyla birlikte kavrulmasıyla yaratılan bu yemek, kulağa garip gelse de oldukça lezzetli bulunuyor. Mısır ekmeği ile birlikte tüketildiğinde lezzetin doruğa çıktığı söyleniyor. Yanında çay veya ayran içilmesi öneriliyor.
Hamsi yemekleri
Trabzon yemekleri denince akla her şeyden önce hamsi geliyor. Karadeniz Bölgesi’nde oldukça fazla tüketilen bir balık olan hamsi, neredeyse her türlü yiyecekte kullanılabiliyor. Hamsili ekmek, hamsi çorbası, fırında hamsi, hamsi köftesi, hamsi mücveri, hamsi pilavı ve hamsi dolması Trabzon’da oldukça sık tüketilen yiyecekler arasında. Balık ile yapılması mümkün görülmeyen hamsi turşusu bile Karadeniz mutfağında, sofralarda yerini alıyor.
